જૂનાગઢ જિલ્લા કલેકટર અનિલકુમાર રાણાવસિયાની આગવી પહેલ અંતર્ગત, મહાશિવરાત્રીના મેળાનો પ્રથમ વાર પદ્ધતિસર અને વૈજ્ઞાનિક ઢબે અભ્યાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે. આ અભ્યાસ દ્વારા મેળાના આયોજન, લોકોની આશા-અપેક્ષાઓ, વ્યાપારિક, આર્થિક અને પર્યટનક્ષેત્રે તેની અસર વગેરે મુદ્દાઓને અન્વેષી શકાશે.
સંશોધન માટે સંયુક્ત પ્રયાસ
જૂનાગઢ જિલ્લા વહીવટીતંત્ર, સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટી અને ભક્ત કવિ નરસિંહ મહેતા યુનિવર્સિટી સંયુક્ત રીતે મહાશિવરાત્રી મેળાનું સંશોધન કરી રહ્યા છે. આ અભ્યાસ માટે અર્થશાસ્ત્ર, સમાજશાસ્ત્ર અને ઇતિહાસના ૨૫ સંશોધનકર્તા વિદ્યાર્થીઓને પસંદ કરવામાં આવ્યા છે. જિલ્લા કલેક્ટર અનિલકુમાર રાણાવસિયાએ તેમને સંશોધન માટે જરૂરી માર્ગદર્શન અને પ્રશ્નાવલી અર્પણ કરી હતી.
મેળાના અભ્યાસ માટે વિશેષ અભિગમ
વિદ્યાર્થીઓ દ્વારા ૧૫૦૦ થી ૨૦૦૦ લોકોનું સર્વેક્ષણ હાથ ધરવામાં આવશે. આ અભ્યાસમાં મુલાકાતી ભાવિકો, વેપારીઓ, સ્વયંસેવકો, પરિવહન અને હોટલ સેવા સંબંધિત વ્યક્તિઓના મંતવ્યો અને સૂચનો એકત્રિત કરવામાં આવશે. આ અભ્યાસના અંતે રિસર્ચ પેપર તૈયાર કરાશે, જે મહાશિવરાત્રી મેળાના આયોજનમાં સુધારાની દિશામાં ઉપયોગી બનશે.
સર્વેक्षणના મુખ્ય મુદ્દા
- મેળાના વ્યવસ્થાપન અને સુવિધાઓ – ભાવિકો માટે પાર્કિંગ, ટ્રાફિક વ્યવસ્થા, આરોગ્ય અને સુરક્ષા વ્યવસ્થાઓ પર અભ્યાસ
- આર્થિક અને પર્યટનક્ષેત્રે અસર – સ્થાનિક વેપાર અને રોજગારી પર મેળાની અસર
- સેવાકીય સંસ્થાઓ અને સ્વયંસેવકોનું યોગદાન – રાત-દિવસ નિસ્વાર્થ સેવા આપનારા સ્વયંસેવકોની કામગીરી
- આગામી મેળાઓ માટે સુધારણા – ભાવિકો અને વેપારીઓના મંતવ્યોના આધારે આયોજનમાં સુધારા-વધારા
મહાશિવરાત્રી મેળાની વિશેષતાઓ
જૂનાગઢમાં મહાશિવરાત્રી મેળા દરમિયાન ૧૩ થી ૧૫ લાખ ભાવિકો ઉમટે છે. આ મેળો આધ્યાત્મિક, ધાર્મિક અને આર્થિક દ્રષ્ટિએ અતિ મહત્વનો માનવામાં આવે છે. મેળાના આયોજનમાં જિલ્લાના વહીવટીતંત્ર, પોલીસ તંત્ર, મહાનગરપાલિકા અને ગ્રામ પંચાયતોનો મહત્વનો ફાળો હોય છે.
મુખ્યમંત્રીની પ્રશંસા
ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ પટેલે આ સંશોધન કાર્યની પ્રશંસા કરતા, મહાશિવરાત્રી મેળાને વધુ વ્યવસ્થિત અને આધુનિક બનાવવા માટે આ અભ્યાસ મહત્વપૂર્ણ સાબિત થશે તેમ જણાવ્યું.
સમાપ્તિ
આ સંશોધન દ્વારા મેળાના આયોજનમાં એક નવી દિશા પ્રાપ્ત થશે અને ભાવિકો તથા વેપારીઓ માટે વધુ સુવિધાઓ વિકસાવી શકાશે. સંશોધન દ્વારા મેળાની વ્યવસ્થાઓને વૈજ્ઞાનિક અને સંયોજનબદ્ધ રીતે સુધારવા માટે આધારશીલા મૂકી શકાશે.
અહેવાલ: નરેન્દ્ર દવે અને જગદીશ યાદવ, જૂનાગઢ.