શ્રાવણ મહિનાના પવિત્ર પર્વે, શુક્લ તૃતીયાના અવસરે આદિ જ્યોતિર્લિંગ શ્રી સોમનાથ મહાદેવને અર્પિત કરવામાં આવ્યો અલૌકિક અર્કપુષ્પ શૃંગાર. ભક્તજનો માટે આ એક આધ્યાત્મિક પ્રસંગ બન્યો હતો, જ્યાં શૃંગાર સ્વરૂપે આરાધ્ય દેવ સાથેના આંતરિક સમર્પણની અનુભૂતિ થઈ.
અર્કનો પુષ્પ – જેને આપણે મન્દાર, અર્કપત્ર કે એકૌનતૃણ નામથી ઓળખીએ છીએ – વૈદિક યુગથી શિવ આરાધનાનો અભિન્ન ભાગ રહ્યો છે. શાસ્ત્રો પ્રમાણે, આ પુષ્પ તપ, ત્યાગ અને સમર્પણનું પ્રતિક છે અને શિવજીને અત્યંત પ્રિય છે.
આ પુષ્પમાં માત્ર તેજ અને ઔષધીય ગુણધર્મો જ નહીં, પરંતુ એક અલૌકિક ઊર્જા સમાયેલ છે. જ્યારે એ સોમનાથ મહાદેવના શૃંગારરૂપે અર્પણ થાય છે, ત્યારે તે માત્ર બાહ્ય શણગાર નહીં રહે, પરંતુ એક આધ્યાત્મિક સાધન બની જતું હોય છે – જેમ કે ભગવાન સાથેના બ્રહ્મસંયોગનું જીવંત રૂપ.
આજના દિવસે મહાદેવના શૃંગાર માટે સેંકડો અર્કપુષ્પો અર્પિત થયા. દરેક પુષ્પ જાણે ભક્તની મનકામના, તેની ભક્તિ અને ભાવના સાથે ઉજ્જવળ થઈને ઉજાગર થયો હોય. એ પુષ્પો માત્ર ફૂલો નહોતા – એ આશિર્વાદરૂપ પૂજાર્થ હતાં.
શિવભક્તિમાં અર્કપુષ્પનું સ્થાન અત્યંત ઊંચું છે. માન્યતાઓ અનુસાર આ પુષ્પ શારીરિક, માનસિક અને આત્મિક શુદ્ધિ આપે છે. રાહુ-કેતુ અને શનિ ગ્રહોના દોષ નિવારણમાં પણ તેનું મહત્વ માનવામાં આવે છે.
સોમનાથના તટે જ્યાં અરબી સમુદ્રની લહેરો શિવનામનો જાપ કરે છે, ત્યાં આજના દિવ્ય શૃંગાર સાથે મહાદેવનું દર્શન ભક્તોમાં એક અનોખી ભક્તિપ્રેરણા જગાવતું જોવા મળ્યું. આ માત્ર દ્રશ્ય નથી, આ તો એક અધ્યાત્મિક તપસ્યાનું પરિણામ છે – જ્યાં દર્શન થકી આત્માનું શિવસંમિલન શક્ય બને છે.
આવા પાવન અવસરે આપણે પણ ભક્તિ, સમર્પણ અને સાધનાના પથ પર આગળ વધી શકીએ – ક્રોધ, મોહ અને અહંકારના ત્યાગ સાથે.
અહેવાલ:
નરેન્દ્ર દવે સાથે જગદીશ યાદવ – જૂનાગઢ
