હાલમાં હીરા ઉદ્યોગમાં છેલ્લા ત્રણ વર્ષથી સૌથી લાંબી મંદી ચાલી રહી છે. આ મંદીના કારણે અનેક રત્ન કારીગરોએ પોતાના જીવનનો અંત કર્યો છે, જેનાથી તેમના પરિવારો પર ખૂબજ ભાર પડ્યો છે. આ દુખદ ઘટના ઉદ્યોગ માટે એક ભારે પડકાર બનીને ઊભી થઈ છે.
સરકારે રત્ન કારીગરો માટે એક નાણાકીય સહાય પેકેજ ઘોષિત કર્યું છે, જેમાં બેરોજગાર રત્નોના બાળકોની સ્કૂલ ફી ચૂકવવાની જાહેરાત શામેલ છે. જોકે, ઉદ્યોગમાંથી મળતી માહિતી પ્રમાણે આ સહાયતા પુરતી નથી. ઘણા રત્ન કારીગરો બેરોજગાર છે અને જે કામ કરે છે, તેમને પણ વેતન 50%થી વધુ ઘટાડવામાં આવ્યું છે. આ પરિસ્થિતિમાં, તેઓ લોનની હપ્તા, ઘરની ભાડું અને બાળકોની ફી ભરવામાં અસમર્થ રહ્યા છે.
ઉદ્યોગના પ્રતિનિધિઓ અને રત્નશ્રમિકોનું કહેવું છે:
- હીરા ઉદ્યોગ અને રત્ન કારીગરો પરત સ્વસ્થ બનવા માટે તરત સર્વેક્ષણ જરૂરી છે.
- જેમસ્ટોન્સ વેલ્ફેર બોર્ડને મજબૂત કરવા માટે ઉચ્ચ સ્તરની સમિતિ બનાવવી જોઈએ.
- આત્મહત્યા કરનારા રત્નોના પરિવારો માટે ખાસ સહાય યોજનાની વ્યવસ્થા કરવી જોઈએ.
- હીરા ઉદ્યોગના મજૂર કાયદાઓનું કડક પાલન જરૂરી છે.
ડાયમંડ ઉદ્યોગના શ્રમિકો આબ્બો-તબ્બો થયા છે કારણકે તેઓએ કોઈ સરકારથી સહાય નથી માગી પરંતુ હાલની સ્થિતિએ તેમને તાકીદે સહાયની જરૂર છે, નહીં તો ઉદ્યોગમાં કામદાર ઘટી જશે અને આ ઉદ્યોગને ભવિષ્યમાં ભારે નુકસાન થવાની શક્યતા છે.
સરકારે આ પગલાં તો લીધા છે, પરંતુ આ સહાય યોજનાઓ વધુ વ્યાપક બનાવવી જરૂરી છે અને વધુથી વધુ રત્ન કારીગરોના પરિવારને આવરી લેવી જોઈએ, ખાસ કરીને બેરોજગાર અને અર્ધ-નિવાસી શ્રમિકોના બાળકોને.
સમાપન:
હીરો અને રત્ન ઉદ્યોગની સુખદ પરિસ્થિતિ માટે તાત્કાલિક અને અસરકારક પગલાં લવાવા જરૂરી છે, નહીં તો ઉદ્યોગનો ભવિષ્ય અંધકારમય બની શકે છે.
